قبل از اینکه دستگاههای اوربیتال به بازار بیایند، دستگاههای روتاری تنها گزینه موجود برای پولیشکاری با دستگاه بودند. دستگاه پولیش روتاری، دستگاهی است که صفحه نگهدارنده آن حول یک محور به صورت ثابت میچرخد. این حرکت ثابت، خصوصا در هنگام رفع آسیبهای اساسی در اولین مرحله از پولیشکاری بسیار کمککننده است. همان طور که در تصویر زیر نیز مشاهده مینمایید، نوع حرکت دستگاههای پولیش با هم تفاوت دارد. به گونهای که دستگاه روتاری، حول یک محور ثابت چرخش داشته اما دستگاه اوربیتال با یک حرکت گریز از مرکز دوران میکند و دستگاه دوال اکشن نیز ترکیبی از این دو حرکت را داراست.
دستگاه روتاری به عنوان یکی از کلیدیترین ابزار ترمیم و احیای رنگ خودرو شناخته میشود. هر چند که این دستگاه میتواند مانند یک شمشیر دو لبه، در دستان یک فرد بیتجربه، آسیبها و صدمات سختی را به رنگ خودرو وارد آورد که در بهترین حالت، به جای ماندن آثار چرخشی و هولوگرام و در بدترین شکل آن، سوختگی رنگ و از بین رفتن آن را سبب میشود. البته مورد دوم به سختی پدید میآید و برای پیش افتادن چنین اتفاقی، علائم بسیاری بر روی رنگ خودرو را باید نادیده گرفت.
تصویر فوق نشاندهنده آثار هولوگرامی در اثر پولیش کاری مرحله اول با دستگاه روتاری بر روی رنگ خودرو است.
تصویر بالا نشاندهنده سوختگی عمدی روی رنگ خودرو در یک دوره آموزشی است. در واقع سوزاندن رنگ نیاز به تلاش بسیاری دارد. همانطور که در تصویر مشخص است، پد پولیش کاملا از بین رفته و از شکل ظاهری اولیه خود که حالت صاف داشته خارج شده است. بنابراین اگر به عنوان یک دیتیلر، موفق به سوزاندن رنگ خودرو شدید باید دقت بسیار بیشتری به خرج داده و در حین کار، تمامی جوانب را مد نظر قرار دهید.
چرا دستگاه روتاری؟
با توجه به خطراتی که ممکن است در اثر کار با دستگاه روتاری پدید آید، چرا از یک دستگاه دوال اکشن یا اوربیتال استفاده نکنیم؟ با وجود ایمنی بیشتر دستگاههای اوربیتال، این دستگاهها در مقایسه با روتاری سرعت و عملکرد پایینتری در از بین بردن آسیبهای اساسی رنگ خودرو دارند. هم چنین، دستگاه های روتاری بر روی رنگهای سختتری چون Audi، BMW و غیره عملکرد بسیار بهتری دارند. بنابراین کاری را که میتوان در زمان کمتری با دستگاه روتاری انجام داد را چرا با یک دستگاه دیگر در مدت زمان بیشتری انجام دهیم؟ نکته مثبت دیگر در رابطه با دستگاههای روتاری، قابلیت اتصال انواع صفحه نگهدارنده روتاری در سایزهای مختلف است. اکثر دستگاههای روتاری دارای شفت یکسانی (M14) هستند که میتوان صفحات مختلفی مانند 125، 150، 180 میلی متری و غیره را بر روی آنها نصب کرد. بنابراین هنگام کار بر روی یک خودروی شاسی بلند، میتوان با استفاده از یک پد سایز بزرگ (سایز 200میلی متری) بر روی صفحه نگهدارنده 180میلی متری، سرعت کار را بالاتر برد.
نکته مثبت دیگر این دستگاهها، استفاده از آن ها برای نقاطی با دسترسی سخت مانند زیر دستگیره، سپر، آینه و غیره است. برای این کار میتوان از یک دستگاه کمکی با نام پولیشر انگشتی و یا میلههای رابط یا آداپتور بلندکننده نیز استفاده نمود. پولیشر انگشتی دستگاه کوچک شیلنگ مانندی است که به دستگاه روتاری وصل شده و قابلیت پولیش کاری نقاط کوچک را برای شما فراهم میسازد. آداپتور بلند کننده نیز به میله های رابطی گفته میشود که معمولا در سه سایز مختلف موجود هستند و سه صفحه کوچک 20، 50 و 75 میلی متری نیز بر روی آنها سوار میشود. بنابراین دستگاه روتاری این قابلیت را دارد که با استفاده از ابزار کمکی، کاربردهای دیگری نیز داشته باشد.
ویژگی های یک دستگاه روتاری خوب
دستگاه های روتاری در کیفیتهای مختلفی از برندهای گوناگون وارد بازار شدهاند. یک دستگاه روتاری خوب باید دارای سه ویژگی مهم باشد. مورد اول داشتن کنترل سرعت الکترونیک است که باعث میشود هنگامی که شما فشار بیشتری به سر دستگاه وارد میکنید، سرعت چرخش دستگاه ثابت میماند. هر چند که این ویژگی در مرحله اول پولیشکاری خیلی به چشم نمیآید اما در هنگام پولیشکاری مرحله آخر، داشتن یک سرعت کم و مداوم، آثار هولوگرامی را کاهش میدهد. ویژگی مهم دیگر، شروع چرخش نرم است. اکثر دستگاههای روتاری دارای دیمر کنترل سرعت هستند و قابلیت تغییر از 600 تا 3000 دور در دقیقه را دارند. برخی از دستگاههای قدیمی دارای یک یا دو سرعت ثابت هستند و به خاطر دور بالای خود، برای پولیشکاری نهایی اصلا مناسب نیستند. آخرین ویژگی مهم دستگاه روتاری، داشتن وزن مناسب است. کار با دستگاههای بزرگ و سنگین بسیار سخت و خستهکننده است و قطعا در کیفیت کار نیز تاثیر گذار است. بنابراین در هنگام انتخاب یک دستگاه روتاری به وزن آن دقت نموده و دستگاهی با وزن حداکثر 2.5 کیلوگرمی تهیه کنید.
اشتباهات رایج در کار با دستگاه روتاری
شکسته نشدن نانوذرات پولیش (Incomplete Polish breakdown)
مواد پولیش در اثر حرارت ایجاد شده بر روی سطح عمل میکنند. مهم ترین نکته در یک احیای رنگ بینقص، شکسته شدن نانو ذرات پولیش به صورت کامل است. بنابراین میزان پولیش، مساحت فضای انتخابی و سرعت و فشار وارده به دستگاه تاثیر زیادی در شکستن این نانوذرات دارند و تشخیص زمان این نکته نیاز به تجربه بالایی دارد. اما میتوان گفت هنگامی این نانو ذرات به طور کامل شکسته شدهاند که مواد پولیش روی سطح دیده نشده و به حالت شفاف تبدیل شده و به راحتی پاک شوند. بنابراین، اگر در هنگام پولیشکاری با یک پولیش معتبر، احساس کردید که هیچ کاراییای روی سطح خودرو ندارد، یکی از دلایل آن میتواند این باشد. لذا میتوانید فضای کوچکتری را انتخاب نموده و با مقدار پولیش کمتری کار کنید تا تناسب میان این موارد را ایجاد نمایید. از طرف دیگر، اگر ذرات پولیش به درستی شکسته نشوند، به سطح پد چسبیده و باعث ایجاد آسیب و هولوگرام میشوند.
آثار چرخشی (Swirls)
این آثار ممکن است در اثر به کار بردن بیش از حد مایع پولیش و یا خشک شدن آن بر روی سطح پدید آید. استفاده از پولیش بیشتر نه تنها قدرت کات را بالاتر نمیبرد بلکه شکسته نشدن نانو ذرات پولیش اضافی موجب ایجاد آسیبهایی میشود که آثار چرخشی یکی از آنهاست. اگر این اتفاق رخ داد، باقیمانده مواد پولیش را از روی سطح پاک کرده و مقداری کویک دیتیلر روی پد اسپری کنید. سپس بدون اضافه کردن پولیش، شروع به پولیش کاری نمایید تا مواد به جای مانده در پد به درستی شکسته و عمل کند.
آثار هولوگرامی (Holograms)
این آثار نیز احتمالا در اثر استفاده بیش از حد از مواد پولیش، شکسته نشدن نانو ذرات پولیش، فشار بیش از حد، زاویه نادرست پد بر روی سطح، کثیف بودن پد و یا استفاده از سرعت بالای دستگاه روتاری در زمان نامناسب بوجود میآیند. آثار هولوگرامی خصوصا بر روی رنگهای تیره بیشتر به چشم آمده و کار را برای دیتیلرها سختتر میسازد.
تمیز و عاری بودن از هرگونه ماده اضافی برای پدها نکته بسیار مهمی است. در حین پولیشکاری، گردوغبار مایع پولیش و ذرات رنگ به خورد پد پولیش رفته و آنها را کثیف میکند. در نتیجه منطقی نیست که بخواهید با یک پد به پولیش کردن کل بدنه خودرو بپردازید و باید حتما در حین کار آن را تمیز نموده و یا از چند پد پولیش استفاده نمایید. یکی از مواردی که این موضوع را به شما اثبات میکند پولیش کردن رنگهای نرم است؛ چرا که این رنگها به سرعت مات شده و برای رفع این مشکل باید از یک پد جدید و نو کمک بگیرید.
پرش دستگاه (Buffer Hop)
هنگامی که دستگاه روتاری به صورت روان روی سطح خودرو حرکت نمیکند احتمالا از مقدار کمی پولیش استفاده نمودهاید و باعث شده که پد به خوبی روی سطح حرکت نکند. به خوبی مواد پولیش را روی پد پخش نموده و مقداری پولیش یا کوئیک دیتیلر استفاده نمایید.
از بین بردن هولوگرام با تکنیک پولیشکاری زنیت (The Zenith Point Technique)
توجه داشته باشید که این تکنیکی است که توسط برخی از دیتیلرها انجام گرفته و نتیجه بخش بوده است. ممکن است که شما با انجام تکنیکهای دیگر حتی نتیجهای بهتر از این بگیرید؛ بنابراین این یک فرمول قطعی برای پولیشکاری نبوده و تنها یک تکنیک نتیجهبخش توسط برخی از دیتیلرهاست.
همان طور که میدانید پولیشکاری با دستگاه روتاری از سرعت 600 تا 900 (دور در دقیقه) شروع شده و در بالاترین حد ممکن به 1200-1800 (rpm) میرسد. در تکنیک زنیت، شما باید پس از رسیدن به بالاترین دور دستگاه، از سرعت آن کاسته و برعکس دفعه قبل، سرعت را از بالا به پایین (ابتدا به 900 و در نهایت به 600) برسانید.
در تصویر زیر نمودار ترکیبی سرعت چرخش دستگاه و تعداد دفعات حرکت دستگاه روی سطح را در هر مرحله از پولیشکاری مشاهده میکنید. بدین صورت که ابتدا با سرعت 600دور در دقیقه با دو حرکت طولی یا عرضی روی سطح مواد را پخش نموده، سپس با افزایش سرعت دستگاه به 900 دو حرکت دیگر را جهت آمادهسازی حرارت سطح انجام دهید. حال در مهمترین بخش فرایند پولیشکاری، سرعت دستگاه را تا 1800 افزایش داده و با انجام 8دفعه حرکت طولی یا عرضی بر روی سطح لایهبرداری مورد نظر خود را صورت دهید. لازم به ذکر است که در سرعت بالا مانند 1200 تا 1800 و بالاتر، بیشترین توانایی در رفع آسیبهای اساسی اتفاق میافتد. اما طبیعی است که در این سرعت، آسیبهایی چون هولوگرام نیز روی رنگ خودرو پدید آید. بنابراین با برگرداندن سرعت از زیاد به کم میتوانید آسیبهای هولوگرامی ایجاد شده را رفع نمایید. بدین صورت که سرعت دستگاه را از 1200 تا 900 کاهش داده و با 4دفعه حرکت دستگاه به رفع هولوگرام بپردازید و در پایان با سرعت 600 دور در دقیقه و با حداکثر دو مرتبه حرکت دستگاه پولیشکاری را به پایان برسانید.